Bệnh nhân, người nhà và nhân viên y tế!

Ngày đăng: 16/12/2022

Ngày cập nhật: 29/01/24

Những chia sẻ của BS Dương Minh Tuấn về những vấn đề rất thực tế giữa bệnh nhân, người nhà và nhân viên y tế…!

Bệnh nhân, người nhà ! nhân viên y tế

(*) Tiêu đề do BBT đặt.
Tác giả: BS Dương Minh Tuấn

Nếu bạn là nhân viên y tế, hãy một lần thử đưa người nhà vào cấp cứu, hoặc đứng xếp hàng chờ đi khám từ lúc 5 giờ sáng tại những bệnh viện tuyến công mà không hề có một sự trợ giúp nào từ người thân, để xem cảm giác nó buồn và tệ đến mức nào.

Bạn trả tiền để nhận dịch vụ sức khoẻ, nhưng nhiều lúc bạn cảm giác như mình đang phải cúi đầu đi ăn xin. Từ người ghi chép đăng ký, nhân viên thu viện phí, đến điều dưỡng, rồi các y bác sĩ, mặt ai cũng lạnh như băng. Mọi người cắm đầu làm việc như một cái máy, khám cho bạn (hoặc người nhà bạn) như một cái máy, thoăn thoắt rồi còn vội làm việc khác. Nhiều lúc lo lắng bạn chỉ muốn chạy ra hỏi xem tình trạng của mình (hay người nhà mình) ra sao nhưng đáp lại chỉ là những ánh mắt đờ đẫn vô hồn và bao câu trả lời lại như một cái máy đã được lập trình sẵn.

Hồ sơ, thủ tục, giấy tờ các thứ, các thứ để đến lượt mình thì than ôi xếp hàng từ 5 giờ sáng đến lúc có đủ kết quả cầm về đã là chiều tối, hỏi ra mới tá hoả bác sĩ khám cho mình đã về mất rồi, hẹn mai quay lại. Mà bạn từ quê lên, từ trên núi xuống, giờ vất vưởng đâu đây? Đó là còn chưa kể chuyện bác sĩ hỏi bệnh và khám cho bạn chắc chưa đến 10 phút, còn chưa kịp nhìn vào mắt bạn để bạn nhớ nổi xem hình dáng khuôn mặt bác sĩ thế nào, bạn có ti tỉ thứ câu hỏi cho bản thân nhưng chưa kịp cất lời đã phải đứng lên nhường chỗ cho bệnh nhân kế tiếp.

Nhiều khi bạn không rõ thủ tục, không rõ điều này, điều kia, thế là thấy có ai mặc áo trắng là bạn vội vớ lấy hỏi như tìm thấy một tia sáng đầy hi vọng. Thế mà có lúc bạn còn bị quát cho trận vì họ đang bận, trời ơi sao mà bạn biết là họ đang bận cơ chứ? Quát xong rồi họ đuổi bạn đi tìm người khác mà hỏi. Bạn buồn thiu.

Bạn còn nhớ có lần đưa mẹ vào cấp cứu, mẹ bạn bị ngã xe, rách mất miếng thịt ở tay, máu chảy tùm lum. Mẹ bạn thì sợ, bạn thấy mẹ vậy cũng lo sốt vó. Ấy thế mà vào cấp cứu, bác sĩ trực chỉ ngó qua một chút rồi nói không sao đâu, điều dưỡng thì kêu bận nên băng vết thương cho mẹ bạn qua loa tí thì rơi hết cả bông băng ra rồi bỏ đi. Bạn chạy theo năn nỉ nhờ chụp chiếu làm cho nhanh thì lại bị mắng kêu là còn bao nhiêu bệnh nhân nặng sắp chết rồi còn chưa kêu kia thì anh chị kêu than cái gì, rách có tí thịt mà cũng như cắt tiết gà ý. Bạn buồn lắm lại lủi thủi về động viên mẹ, hai mẹ con ngồi chờ.

Thiệt tình bạn biết nghề y vất vả, các y bác sĩ rồi điều dưỡng cũng vất vả lắm nhưng thái độ họ đối xử với mình đúng là bạn cũng không biết phải tốt đẹp làm sao. Nhiều lúc có gói xôi xéo nhiều hành mỡ ở đó, bạn chỉ muốn úp thẳng vào mặt mấy vị áo trắng thái độ lồi lõm nghĩ mình hơn người ấy; xong lại tiếc xôi ngon nên bạn để đó ăn cho đỡ buồn, đỡ giận.

***

Nếu bạn là một người bình thường, từng là bệnh nhân hoặc đưa người nhà vào đi khám, vào cấp cứu; hãy thử một ngày quan sát công việc của các nhân viên y tế, để xem cảm giác nó áp lực và phát rồ đến mức nào.

Sau 24 giờ trực chiến, một đêm trực cấp cứu thức trắng, bạn lại tiếp tục làm việc hết buổi sáng ngày hôm sau. Bạn cũng muốn có người chia sẻ công việc lắm nhưng thật sự là số lượng đồng nghiệp vô cùng hạn chế. Trung bình tại các bệnh viện công, bạn phải chào hỏi, nói chuyện, cười duyên với khoảng gần trăm người liên tục. Mà đêm qua bạn thức trắng, đầu óc như trên cung trăng và vẫn phải cố lôi về mặt đất đối diện với thực tế, để hết lòng hết sức khám cho mọi người. Thời gian có hạn, sức người có hạn, một khoảnh khắc bạn lơ đãng quên không nở nụ cười, mắt lờ đờ ngơ ngác, thế là bệnh nhân đập bàn nói: “Tôi không khám bác sĩ này nữa! Làm việc như một cái máy! Đến nhìn bệnh nhân cười một cái cũng không làm nổi thì khám xét cái gì?”. Bạn còn chưa định hình được chuyện gì xảy ra, bệnh nhân vừa đứng lên đi ra thì đã có bệnh nhân tiếp theo vào khám.

Bạn nhớ bữa đó cấp cứu vào dồn dập bao nhiêu ca nặng, bạn và đồng nghiệp làm không xuể. Có đội thanh niên nọ đưa bạn bị đứt ngón tay vào cấp cứu. Sau khi coi qua tình trạng thấy vết thương ở nông, ngón tay vẫn vận động bình thường, bạn cho băng lại, giải thích tình trạng bệnh, ra chỉ định xét nghiệm thêm cho chắc rồi chạy đi lo mấy ca bệnh nặng tiên lượng xấu khác. Đang loay hoay làm dở thì đột nhiên một gói xôi từ đâu lao đến úp thẳng vào mặt bạn, người nhà bệnh nhân làm ầm ĩ lên hỏi tại sao bệnh nhân đứt tay mà không lo cấp cứu ngay còn chờ đợi cái gì nữa. Mặc nhiên cho hết người này đến người kia giải thích, người nhà bệnh nhân vẫn hùng hổ chửi bới đòi lao vào đánh, may lúc đó có mấy anh bảo vệ tới giữ rồi đưa mấy người gây rối ra ngoài. Nghĩ cũng đen vì đang đói bụng lại có gói xôi đáp ngay vào mồm, thế mà lại đeo khẩu trang nên không kịp ăn một miếng. Bạn chạy vào rửa mặt, rửa tay rồi ra làm việc tiếp.

Bạn làm miết, làm miết, không làm thì lại ngồi đọc thêm sách, đi hội thảo, cập nhật thêm kiến thức, xong rồi lại làm. Thời gian cho bản thân không có, thời gian cho gia đình cũng không. Lương nhà nước trả cho thì bèo bọt chẳng đủ nuôi thân, may mà bạn cũng chẳng có thời gian để tiêu tiền nên cũng đếch quan trọng tiền nong mấy. Bạn hi sinh tất cho cái nghiệp này vì bạn thích vậy. Nhiều lúc bị chửi, bị mắng cho nhục như chó ý mà bạn chỉ biết tự lẩm bẩm “ẳng ẳng, gâu gâu” rồi lo mà làm việc tiếp.

Thiệt tình bạn biết bệnh nhân rồi người nhà cũng vì lo lắng quá nên ai cũng muốn được ưu tiên nhưng thái độ của nhiều người khiến bạn nhiều lúc cũng muốn bỏ khẩu trang, cởi áo blouse ra mà lao vào cướp lấy gói xôi ăn ngay trước khi xôi bị ném đi đấy. Nhưng nghĩ lại thì để dành bụng cho đói hẳn lát ra trực về ăn cơm mẹ nấu ngon hơn, nên bạn không nỡ buồn, nỡ giận.

***

Đặt mình vào vị trí của nhau để hiểu và thông cảm cho nhau được một chút thì tốt biết bao.

Riết cùng chỉ thấy nhân viên y tế lên tiếng để bảo vệ nhau, giờ vẫn vậy. Ngoài kia một bộ phận người dân hiểu được, thông cảm được thì an ủi, bộ phận khác chưa hiểu thì ra sức công kích “Y tế tụi bay đứa nào chẳng như đứa nào, bị đánh, bị chửi cho là đúng rồi còn kêu gì?”.

Tiền lương thì ba cọc ba đồng mà lúc nào cũng phải tự nhắc nhở bản thân lương y như từ mẫu, đã chọn rồi thì cố mà tiếp tục, dù vợ con ở nhà đói nhăn răng chực chờ thiếu mỗi nước từ mặt mình luôn vì lương tháng này cũng y như tháng trước. Chưa bao giờ một nghề được trọng vọng lại bị coi thường đến thế. Giờ đến mức ra đường ngồi uống trà đá mà tình cờ có ai hỏi mình làm gì cũng không dám ngẩng mặt lên nói em làm bác sĩ nữa. Sợ nói ra người ta đập cho không kịp chạy.

BS Dương Minh Tuấn

Xem thêm:

Trang web đang upload liên tục các video bài giảng và tài liệu chẩn đoán hình ảnh. Để nhận được thông báo về các bài viết mới nhất, vui lòng đăng ký tại Form nhận bản tin và theo dõi tại kênh Youtube