Những chia sẻ tưởng rất cá nhân trên blog của Dr Kitchen (Bác sĩ Hà Việt Hùng) về công việc và cuộc sống nhưng lại là tâm tư của nhiều đồng nghiệp. Không chỉ là bác sĩ hồi sức cấp cứu mà là với nhân viên y tế nói chung…
VÌ SAO TÔI VIẾT…?
Tác giả: Bác sĩ Hà Việt Hùng (drkitchen.vn)
Đã từ rất lâu rồi, nhiều lần bố mẹ ở quê điện thoại lên lo lắng nhắc nhở: “Con ơi, sao không lo tập trung làm việc cho tốt, lại cứ mất thời gian vào mấy trang mạng xã hội hư ảo làm gì để bị người ta soi mói (!!!???) ba mẹ sợ sẽ ảnh hưởng đến công việc rồi sự nghiệp của con đấy, không thăng quan tiến chức được là dở con ạ…”
Cô bạn thân nhất từ hồi học phổ thông cũng nhiều lần nhắn tin “góp ý” bảo: “Cậu vạch áo cho người xem lưng như vậy để làm gì, tớ nghĩ ngành nghề của cậu càng phải xây dựng hình tượng chuẩn mực thì mới ‘câu khách’ được chứ, không thì làm gì có tiền…” (???!!!)
Anh em bạn bè thân thiết đôi khi cũng ngồi tâm sự khuyên nhủ rằng: “Chú làm như vậy thì chỉ càng bị lợi dụng thôi… nên bớt lại mà sống cho bản thân mình đi thôi!!!”
Đôi khi mình cũng tự nhủ: “Hay là ngưng lại thôi, quay về thu vén cuộc sống cho riêng mình, bản thân mình ổn, thế là đủ rồi…”
Rồi mình chợt nhận ra: Mọi thứ xung quanh hoá ra không đơn giản như những gì mình đã nghĩ…
__________
Mỗi lần mình gom phép về quê, họ hàng thân bằng cố hữu nhìn thấy mình đều tay bắt mặt mừng hỏi thăm bảo: Làm bác sĩ hoành tráng nhỉ, chắc là lắm tiền lắm, đi làm người ta có đưa nhiều “phong bì” không (???!!!)
Hay một ngày nọ cậu bạn cùng lớp từ thời cấp 2 nhắn tin bảo: Ê mày cho tao vay vài trăm triệu đầu tư bất động sản (!!!). Mình ngạc nhiên hỏi lại “nghĩ sao mà hỏi vay một số tiền lớn đến như vậy mà cứ như không ?!” Cậu bạn nối khố hồn nhiên trả lời: “Tại tao thấy mày làm bác sĩ, lại ở thành phố lớn, bác sĩ thì ai chả giàu nứt đố đổ vách”???!!! Mình bèn cười ngượng bảo: “Đầu tháng mà tài khoản ngân hàng đã trống rỗng hết rồi còn đâu…”
Người thân, bạn bè của mình không biết, không hiểu về công việc của mình thì đã đành một nhẽ, nhưng đôi khi ngay cả đồng nghiệp trong cùng bệnh viện, đồng chí đồng đội đang kề vai sát cánh với mình – tuy nhiên làm việc ở một khoa phòng khác cũng nhiều lần bảo: “Không hiểu khoa hồi sức cấp cứu có mấy chục bệnh nhân một ngày mà sao bọn em cũng không làm nổi mà cứ kêu trời kêu đất là sao nhỉ… trong khi nhìn sang các bệnh viện khác khoa cấp cứu người ta hàng trăm lượt bệnh nhân một ngày.” (???!!!)
Quả thật nghe mà chạnh lòng…
Đúng rồi, làm sao có thể giải thích được rằng cấp cứu của họ chỉ có nhiệm vụ xử trí ban đầu và phân loại bệnh, nhân lực của họ có thể trực 3 ca 4 kíp – 8 tiếng một tua thay vì 24/24 (!!!???) hay khoa hồi sức tách thành một đơn nguyên riêng biệt chỉ nhận bệnh nhân nặng… còn khoa phẫu thuật của họ cũng mổ liên tục ngày hàng chục ca liên tiếp chứ không đùn đẩy như đâu đó (…)
Mọi sự đánh giá so sánh đều trở nên phiến diện nếu không đặt đúng vào hoàn cảnh cụ thể
__________
Đôi khi lang thang trên mạng mình cũng đọc được những dòng chia sẻ từ những bác sĩ có học hàm học vị cao, thậm chí là giảng viên than phiền về trình độ chuyên môn của tuyến dưới, sao không biết làm cái này, sao không làm nổi cái kia (!!!???)
Có lần cô em gái rất thân với mình ở bệnh viện tuyến tỉnh kể: “Bệnh viện em nhân lực không đủ, nên các bác sĩ toàn bệnh viện đều phải luân khoa trực cấp cứu dù là làm ở khoa nào không cần biết nội hay ngoại. Có hôm bệnh nhân buổi sáng đi nhổ răng gặp một bác sĩ Răng Hàm Mặt. Đến tối bệnh nhân do có tiền sử tim mạch thấy đau ngực khó thở chạy vào cấp cứu, lại gặp đúng bác sĩ răng buổi sáng đang trực luân khoa, thế là cả nhà họ làm loạn bệnh viện rồi gửi đơn khiếu kiện khắp nơi…”
Bộ phim truyền hình khá nổi tiếng “Bác Sĩ Xứ Lạ” cũng có một đoạn nói về chuyện một bệnh viện lớn đã để cho một bác sĩ không có bằng cấp chính thống, mổ cấp cứu một case bắc cầu mạch vành mà không dám công khai chuyện này ra ngoài. Vị trưởng khoa tim mạch nói một câu rằng : Chúng ta không thể để cho mọi người biết bệnh viện thiếu bác sĩ được…dù sao thì bệnh nhân cũng đã được cứu sống.
Dù chỉ là trên phim nhưng cũng đáng để suy ngẫm đấy chứ…
Đến tận bây giờ mình vẫn còn nhận được rất nhiều inbox của các đồng nghiệp ở nhiều bệnh viện thường là tuyến dưới trên cả nước hỏi về cách sử dụng Adrenalin khi gặp bệnh nhân Phản vệ: Nhiều khi muốn dùng nhưng các sếp không cho, sợ tiêm Adrenalin vào bệnh nhân “vỡ tim” chết thì ai là người chịu trách nhiệm (???!!!) cứ chần chừ rồi bỏ qua cơ hội cứu sống bệnh nhân trong giai đoạn đầu tiên, bệnh nhân suy đa cơ quan phải lọc máu, phải ECMO hết sức tốn kém…
Có một sự thật là: Khi càng về tuyến dưới, điều kiện cơ sở vật chất cũng như nhân lực càng khó khăn thiếu thốn, ngược lại họ phải “gánh” một lượng bệnh nhân bạt ngàn lớn gấp nhiều lần tuyến trên (!!!)
Chúng ta cứ liên tục tự hào về các thành tựu y học cũng như sự phát triển vượt bậc của y tế, nhưng cũng giống như mô hình trường chuyên lớp chọn hay chạy theo bệnh thành tích: Cả trường, cả tỉnh có 1-2 học sinh đỗ thủ khoa, đạt giải quốc gia thậm chí là quốc tế, nhưng không ai quan tâm xem hàng ngàn học sinh còn lại đang được đào tạo ra sao, có theo kịp chương trình dành cho “gà nòi” hay không, hay ngày càng bị bỏ rơi lại phía sau, một lớp học, một tập thể mà không thể đồng hành với nhau, giúp nhau cùng tiến bộ mà chỉ có 1 vài cá nhân đỗ đạt làm cao thì đó là một tập thể thất bại.
__________
Từ đó mình bắt đầu viết
Viết chẳng vì ước vọng gì cao xa
Viết để cho người thân mình, gia đình mình, bạn bè mình, và những đồng nghiệp đang kề vai sát cánh cùng mình: Có thể hiểu được phần nào công việc mình đang làm.
Đấy mới là điều quan trọng nhất (!!!)
Ba mẹ đã bắt đầu hiểu mình hơn, sẽ bớt buồn phiền hay cảm giác trống vắng mỗi dịp lễ tết ông con trai ở xa không về vì gia đình hiểu rằng ông con cả của gia đình đang giữ vững vị trí cống hiến sức lực cho xã hội
Bạn bè thân thiết đã bắt đầu quen dần mỗi khi mình “xả stresst” mà văng tục tứ tung, không còn ai hỏi vay tiền mà ngược lại còn hỗ trợ một phần chi phí mỗi khi mình có bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn hoặc gặp bệnh nhân quỵt tiền trốn viện phí.
Những đồng nghiệp trẻ làm cùng trong bệnh viện ở các khoa phòng khác cũng dần hiểu và có cái nhìn thông cảm hơn với công việc của khoa cấp cứu, đồng nghiệp trong bệnh viện hỗ trợ nhau nhiều hơn, anh kỹ thuật viên XQ có thể bớt thời gian thậm chí là bỏ dở bữa ăn trưa để chụp CT Sọ não khẩn một case tai biến trong giờ vàng, cậu em bác sĩ nội soi cũng bật dậy giữa đêm chạy vào viện để nội soi một trường hợp xuất huyết tiêu hoá rất nặng đang diễn tiến chỉ cần mình có lời đề nghị mà không có một chút than phiền hay trì hoãn đùn đẩy, cô em gái trên khoa nội cũng sẽ chịu khó xắp xếp khoa phòng ổn thoả dành chỗ cho bệnh nhân nhiều bệnh nền kết hợp mà đái tháo đường chỉ là phụ – chỉ cần mình có lời đề nghị cho rằng cô em hái là người điều trị tốt nhất cho bệnh nhân…vv các mối liên hệ tin tưởng dần được hình thành giúp công việc thuận lợi hơn, giúp ích cho bệnh nhân nhiều hơn…
Những clip thực tế mình làm về cấp cứu phản vệ đã giúp ích cho nhiều bác sĩ ở nhiều bệnh viện (tuyến dưới) trên cả nước vững tin sử dụng Adrenalin cấp cứu kịp thời cho bệnh nhân, quả thật càng thiếu thốn bao nhiêu, càng thấm thía tầm quan trọng của cấp cứu ban đầu, có đồng nghiệp còn chia sẻ: “Viện em mà có ECMO, em đợi bệnh nhân suy đa cơ quan cũng được chứ chả sợ gì…”
Nhưng thực tế đáng sợ lại là em chẳng có gì trong tay…
Viết để thể nghiệm rằng: Thực trạng xã hội là như thế, rằng đạo đức xã hội đã đang trên đà suy đồi, ở trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Nhưng bằng cách này hay cách khác, người ta lại mặc định rằng ngành y phải luôn một mình giữ tấm biển đạo đức, và bất cứ ai cũng có thể xâm hại một cách dã man và trắng trợn. Để những bác sĩ trẻ mới ra trường không bị sốc với những sự thật trần trụi đã và đang diễn ra…
Ta viết cho bản thân ta trước
__________
Một ngày đẹp trời, bệnh viện tuyến huyện nọ vùng ngoại thành tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân xuất huyết não đã hôn mê, xe cấp cứu nhanh chóng vận chuyển bệnh nhân tới bv CR để có thể phẫu thuật sọ não giải áp gấp, nhưng do bệnh viện không có nội khí quản, bệnh nhân trên đường di chuyển rơi vào tình trạng suy hô hấp do không đảm bảo được đường thở, SpO2 giảm dần, bóp bóng qua mặt nạ mask không hiệu quả: Bác sĩ trẻ đi cùng bệnh nhân nghĩ thế nào mới chuyển hướng xe cấp cứu rẽ vào bệnh viện mình đang làm việc nhờ… đặt hộ cái nội khí quản (!!!)
Đặt nội khí quản xong xuôi, SpO2 ổn định mình hỏi sao biết viện này thì cậu bác sĩ trẻ bảo “em biết anh trên mạng !!!”
Bệnh nhân sau đó được vận chuyển an toàn đến BV CR và được phẫu thuật kịp thời
Có một người bạn đã nói với mình thế này:
Chỉ cần việc mình làm có thể giúp đỡ được một người, như vậy đã là không hổ thẹn với chính bản thân mình rồi
Mặc kệ những ý kiến trái chiều
Đôi khi ta chỉ cần duy nhất một người thấu hiểu mình
Vậy là đủ.
Sài Gòn
18.9.2020
Dr Kitchen
Xem thêm:
- Hồ sơ xin việc Bác sĩ, Điều dưỡng Bệnh viện công
- Lựa chọn hướng đi sau khi tốt nghiệp Bác sĩ đa khoa
- Con đường sau tốt nghiệp Y khoa – Chọn chứng chỉ hành nghề hay các khóa học cơ bản?
- Chương trình nội trú tại Mỹ dành cho Bác sĩ Việt Nam
- Bác sĩ Huỳnh Wynn Trần, VietMD và sách
- BS Trương Hoàng Hưng: Từ bác sĩ Việt Nam thành bác sĩ Mỹ – Con đường không trải hoa hồng
Trang web đang upload liên tục các video bài giảng và tài liệu chẩn đoán hình ảnh. Để nhận được thông báo về các bài viết mới nhất, vui lòng đăng ký tại Form nhận bản tin và theo dõi tại kênh Youtube
